Beemster-Zuid

1611

De hoofdingelanden, de bestuurders van de Beemster, besluiten om de Beemster op te delen in een rasterpatroon van vierkanten van ieder 400 morgen groot. Hierdoor ontstaat een aan principes uit de Renaissance en de klassieke oudheid ontleend geometrisch schema van grotere en kleinere vierkanten. Vijf dorpen worden gepland: Middenbeemster, Noordbeemster, Westbeemster, Oostbeemster en Zuidbeemster. De laatste twee worden niet gerealiseerd, in plaats daarvan komt het dorp Zuidoostbeemster.

bron:
https://purmerend.nl/in-purmerend-en-beemster/historie/geschiedenis-van-de-beemsterpolder

Heden

Met de aanleg van snelweg A7 rond 1970 werd Zuidoostbeemster geheel doorsneden. Dit resulteerde in een fysieke afscheiding van het oostelijke deel van Zuidoostbeemster met de rest van de Beemster. Mede door de ligging tegen Purmerend is dit deel meer verstedelijkt en in de volksmond nu synoniem geworden met de plaats  ‘Zuidoostbeemster’.

Het zuidelijk deel, dat oorspronkelijk als Zuidbeemster is gepland, heeft daarentegen een open en landelijk karakter behouden, mede door beperkte ontsluiting. In het oorspronkelijke ontwerp voor de Beemster is dit gebied kleiner verkaveld dan het open landelijke gebied in de rest van de Beemster, om tuinderij te faciliteren. Historisch is Zuidbeemster het Buitenplaatsenlandschap van de Beemster, gekenmerkt door een concentratie van veel statige en monumentale landgoederen, ook wel ‘Buitens’. Enkele van deze buitenplaatsen zijn beroemd, zoals Vredenburgh aan de Zuiderweg en Zwaansvliet, die zich tegenover de huidige buitenplaats Mariënheuvel aan de Volgerweg bevindt. Deze historische elementen dragen bij aan het bijzondere karakter.

Door lage bekendheid van de historische naamgeving Zuidbeemster wordt dit gebied planologisch soms geduid als ‘Nekkerzoom’; verwijzend naar de karakteristieke Nekkerweg. Deze onjuiste duiding laat de historische hoofdwegen Volgerweg en de Zuiderweg buiten beschouwing.

De duiding “Beemster-Zuid” verdient de voorkeur om dit historische gebied juist te duiden, zonder verwarring met het meer verstedelijkte Zuidoostbeemster:

Het buitenplaatsengebied Beemster-Zuid is geografisch het meest zuidelijke deel van Beemster, onderscheidend in het bijzondere, landelijke, karakter ten opzichte van Zuidoostbeemster en met historische grondslag in de het oorspronkelijke ontwerp van Werelderfgoed de Beemster.